Een passende koe in de Waard
“De grazende koe staat symbool voor het Krimpenerwaards landschap. Hoe zorgen we dat bij veranderende (weers)omstandigheden onze koe ‘overeind’ blijft en wat vraagt dat van melkveehouders? Dat is de centrale vraag bij de nieuwe pilot Passende koe in de Waard die binnenkort van start gaat”, stelt Sjaak Hoogendoorn, voorzitter van de Stuurgroep Proeftuin Trots op de Krimpenerwaard. Voor deze nieuwbrief vroegen we hem naar het belang van een zoektocht naar een ‘adaptieve koe’.
Beelddrager met aanpassingsvermogen
De melkveehouderij heeft de Krimpenerwaard gevormd. De koe is daarbij verbindende factor tussen economie en natuur, maar vormt ook de sociale verbinding tussen boeren en streekbewoners. De centrale rol van de koe bleef in de loop der eeuwen, maar heeft zich wel steeds aangepast aan de tijdsgeest. De huidige melkveehouderij vraagt weer een andere koe dan die van bijvoorbeeld 50 jaar geleden. Want de uitdagingen voor de landbouw, zoals bijvoorbeeld rondom klimaat, ammoniak en biodiversiteit zijn divers en vragen niet alleen van de mens en bedrijfssystemen, maar ook van de koe om aanpassingsvermogen.
Stevige koe bij extremere omstandigheden
We hechten als Stuurgroep veel waarde aan dit project gezien de centrale rol van de koe in ons landschap, vroeger en nu. Kenmerkend in de Krimpenerwaard is de grote mate van weidegang en voornamelijk gras in het rantsoen van de koeien. Kan de koe zich aanpassen, bijvoorbeeld aan extremere weersomstandigheden? Of aan mindere ruwvoerkwaliteit bij inpassing van meer agrarisch natuurbeheer? En kun je koeien “opvoeden” om zich aan te passen aan de nieuwe omstandigheden? Misschien hebt u ze weleens gezien; koeien, die als het stroomt van de regen, onverstoorbaar blijven grazen. Waar zit ‘m dat in?
Boer, bedrijf en koe
In de pilot gaan we met verschillende type boeren en bijbehorende bedrijfsstijlen in de Krimpenerwaard en daarbuiten, in gesprek hoe zij komen tot een passende koe bij hun bedrijfsomstandigheden. Maar ook hoe ze kunnen zorgen dat de koe “tegen een stootje” kan als de omstandigheden plotseling veranderen. Welke indicatoren kunnen we meten bij een koe, die iets zeggen over de veerkracht en het aanpassingsvermogen van de koe? Onderdeel van de pilot is om daadwerkelijk metingen te doen aan koeien op enkele nog te selecteren bedrijven die passen bij de ‘Krimpenerwaard van de toekomst’.
Doe mee!
De zoektocht naar een passende koe is een inspirerende opgave met een centrale rol voor de grazende koe als icoon voor de Krimpenerwaard. Binnenkort gaan de eerste gesprekken van start. Hebt u ideeën voor een passende koe, of heeft u al een passende koe op stal staan? Meldt u dan aan voor de ‘verrekijkerbijeenkomst’ waar melkveehouders, adviseurs en onderzoekers met elkaar in gesprek gaan. Of mail als u vragen hebt naar Delian Kool via d.kool@ppp-agro.nl.
Ik ben benieuwd naar de passende koe voor de Waard, en u?
Hartelijke groet,
Sjaak Hoogendoorn