Veelbelovende resultaten Klei in veen; een update
Klei in veen gaat verder! Daar is ook reden toe als we kijken naar de onderzoeksresultaten die laten zien dat 7 van de 8 kleisoorten veenafbraak met wel 15 tot 60% afremmen. Naar verwachting wordt eind november bij 4 Krimpenerwaardse melkveehouders op een aantal geselecteerde percelen ook klei aangebracht voor nog meer onderzoek in de praktijk. De eerste praktijkproef bij familie De Vries in Stolwijk en de veelbelovende onderzoeksresultaten hebben er in elk geval al toe geleid dat afgelopen zomer ook op Friese veenpercelen klei is gestart met een klei in veen experiment!
Vier nieuwe klei in veen locaties
De kleiloterij vorig jaar tijdens de demodag bij de fam. De Vries heeft ertoe geleid dat eind van het jaar op vier nieuwe lokaties een demo klei in veen wordt aangebracht. Ook deze melkveehouders willen experimenteren en ontdekken wat de toepassing van klei op hun percelen betekent. Voorbereidingen voor de levering van de vracht klei zijn al begonnen. Op verschillende plekken zijn bodemmonsters genomen om de bodem voor de toepassing van klei in kaart te brengen. Het is de bedoeling dat op de uitgezochte percelen op de ene helft klei word aangebracht en op de andere helft niet. Daarmee kan het effect van de klei goed gevolgd worden. Helaas heeft de aanleg van de demo’s wel wat vertraging opgelopen omdat de beoogde partij klei niet geschikt bleek. Op dit moment wordt een nieuwe mogelijke kleibron onderzocht die vrijkomt bij de aanleg van de Blankenburgtunnel. De criteria zijn een hoog lutumgehalte, een laag organische stof gehalte en klei uit diepere bodemlagen. Als deze partij geschikt blijkt, wordt eind november/begin december de klei naar de deelnemers gebracht.
Veelbelovende labresultaten
In het laboratoriumonderzoek is aan 8 kleisoorten onderzocht of ze veenafbraak kunnen remmen. De geteste kleisoorten waren rivier- en zeeklei uit verschillende grondlagen, afkomstig van baggerwerkzaamheden, civiele projecten en afgraving van uiterwaarden. Het effect van klei-inmenging op veenafbraak is onder gecontroleerde omstandigheden getest in het laboratorium van de Universiteit Utrecht. Het effect bleek veel sterker dan vooraf werd gedacht: 7 van de 8 kleisoorten remmen de veenafbraak met wel 15 tot 60%. Het effect treedt echter niet onmiddellijk op: bij de meeste geteste kleisoorten duurde het 5-12 maanden voordat de eerste effecten meetbaar waren. Ook blijkt niet elke kleisoort even effectief te zijn in het remmen van veenafbraak: klei afkomstig uit diepere bodemlagen (afgravingen van meer dan 50 cm diepte) lijken het meest effectief te zijn en geven 35-55% minder CO2 uitstoot. Baggerslib met weinig lutum en veenbagger met een hoog organische stofgehalte hebben minder effect en remmen met ongeveer 15-20%. Klei uit de teeltlaag van een uiterwaarde gebied geeft geen remmend effect op de veenafbraak.
Wormenproef voor inmenging van klei
Wormen spelen een belangrijke rol in de bodem. Ze mengen de grond en dragen bij aan de vruchtbaarheid. Binnen het project klei in veen zijn we vooral benieuwd wat ze doen met de klei die we aanbrengen op het land. Daarom zijn we nu een proef gestart met veenkolommen waarbij we 2,5 maand lang gaan meten hoe belangrijk de rol is van wormen in het inmengen van de klei in de veenbodem en of ze daarmee bijdragen aan vermindering van de veenafbraak.