Verrassende opbrengst in doorzaaiproef productieve kruiden

Het resultaat van het doorzaaien van kruiden in de bestaande graszode

Het resultaat van het doorzaaien van kruiden in de bestaande graszode.

Kruiden introduceren zonder de bestaande zode te vernieuwen leek lange tijd moeilijk, zeker op veen. Maar onmogelijk is het zeker niet, blijkt uit een doorzaaiproef uit de Proeftuinpilot ‘Weidebuffet met kruiden’. Met de juiste techniek is het aandeel kruiden in het gras met doorzaai bijna net zo groot als met herinzaai. Een goed bericht voor melkveehouders die willen bijdragen aan biodiversiteit in de veenweiden, stelt onderzoeker Pedro Janssen van het Louis Bolk Instituut. “Doorzaaien is als het op het behoud van veengrond aankomt de beste optie.”

Kracht van kruiden

Dat kruiden zoals cichorei, smalle weegbree en klaver een hogere productie kunnen geven, is al langer bekend, geeft Pedro aan.

Strokenfrees in actie

Strokenfrees in actie. Deze is speciaal ontwikkeld voor het doorzaaien van kruiden in bestaand grasland. De zaden van de kruiden komen precies in de gefreesde stroken om hier beter te kunnen kiemen.

“Kruiden wortelen dieper dan gras en kunnen daardoor beter bij voedingsstoffen en mineralen uit de bodem. De grote uitdaging op veen zit ‘m vooral in de concurrentieslag tussen gras en kruiden. Omdat zodevormende grassen sterk zijn, krijgen kruiden nauwelijks kans. Zeker op veengrond die van zichzelf al veel stikstof voor het gras levert. Doorzaaien is daardoor een uitdaging. En herinzaai is vanwege verlies aan nutriënten, bodemkwaliteit en biodiversiteit geen optie. In de proef hebben we nieuwe techniek ingezet om te onderzoeken hoe we de kansen voor doorzaai van kruiden kunnen vergroten. Met goed resultaat!”

5 proefveldjes en 2 bewerkingssystemen

Gefreesde stroken

Om zo goed mogelijk de verschillen in beeld te brengen, is op een experimenteerveld bij Proeftuindeelnemer Jan de Pater, de toepassing van productieve kruiden op vijf verschillende manieren uitgevoerd:

  1. Doorzaai met wiedeg in kort gras zonder drijfmest in voorjaar.
  2. Doorzaai met wiedeg in kort gras en drijfmest in voorjaar.
  3. Doorzaai met wiedeg in relatief lang gras zonder drijfmest in voorjaar.
  4. Doorzaai met strokenfrees in kort gras zonder drijfmest in voorjaar.
  5. Herinzaai na frezen en spitten zonder drijfmest in voorjaar.

Pedro: “De keuze om een strokenfrees in te zetten heeft te maken met een van de belangrijkste succesvoorwaarden voor doorzaai van kruiden: een gelijkmatige verdeling over het perceel en voldoende ruimte om te kiemen en groeien. Dat lukt met de strokenfrees beter dan met de traditionele wiedeg. De proef werd aangelegd in augustus 2019 en de productie werd gemeten in 2020.

Opvallende opbrengst

Tabel kruidenmengsel

Tabel kruidenmengsel

Het doorzaaien is gedaan met een kruidenmengsel (zie tabel) dat voor de herinzaai werd aangevuld met 30 kg per hectare Engels raaigras. De verwachting was dat de aandelen kruiden het hoogste zouden zijn in de herinzaai, echter bleek de behandeling met de strokenfrees bijna net zo veel kruiden te bevatten. In de eerste snede zorgde de behandeling met de strokenfrees er voor dat de opbrengst wel lager was, maar dit werd op jaarbasis goedgemaakt door een hogere opbrengst in de latere sneden. In totaal is het perceel vier keer gemaaid in 2020. Al met al lijkt het er op dat de methode met het doorzaaien met een strokenfrees een goede methode is om productieve kruiden te introduceren zonder een perceel opnieuw in te hoeven zaaien.

Meer weten over doorzaaien van productieve kruiden? Neem contact op met Pedro Jansen via p.janssen@louisbolk.nl.