Weidebuffet met kruiden
Kruiden in je gras? Gewoon proberen!
De keuze van Mart Jan om aan deze proef mee te doen was simpel: “Ik wil gewoon gezonde koeien, met zo min mogelijk middelen van buiten mijn bedrijf. Hier, op deze grond moet het gebeuren. En wat werkt dan het beste? Waar zowel mijn grond als mijn koeien het goed op doen? Ik ben niet bang om iets nieuws te proberen, dus zo’n proef hier op mijn bedrijf is alleen maar interessant. Binnenkort gaan de koeien erop. Ik verwacht dat er uiteindelijk zo’n twee kruiden overblijven die het goed gaan doen. En dat ik dan een mengsel van kruiden en gras in combinatie met mais of zelfs zonder mais kan voeren. Dus alles van m’n eigen grond.’
Wilt u meer weten over de praktijkervaring met kruiden van Mart Jan, stuur dan een bericht.
Binnen de Proeftuin Krimpenerwaard zoeken we naar mogelijkheden om de bedrijfsvoering van een melkveebedrijf meer te laten profiteren van de natuurlijke eigenschappen van de veenbodem en haar omgeving. Bedrijven die biodiversiteit bevorderen én benutten zijn veerkrachtiger. Kruiden in het grasland zijn hier een voorbeeld van, door de natuurlijke biodiversiteit te stimuleren middels kruiden, wordt zowel de gezondheid van de bodem als van de koe bevordert.
Onderzoeker aan het woord
In de Krimpenerwaard gaan we aan de slag met de herintroductie van kruiden in het grasland. Naast kruidenrijk grasland voor weidevogels kunnen kruiden in grasland bijdragen aan meerdere doelen: In de bodem verbeteren de kruiden de benutting van stikstof omdat er minder stikstof in de vorm van nitraat uitspoelt (remt nitrificatie). Ook verbeteren kruiden de wortelstructuur en verhogen ze de benutting van het totale gewas. Verder spelen veel kruiden een rol in de droogtetolerantie van het gewas. Bovendien blijken verschillende kruiden, waaronder smalle weegbree, goed te zijn voor de gezondheid van de koe.
Er blijken nog veel vragen te zijn hoe de kruiden succesvol te integreren in het bestaande grasland: Welke kruiden kun je het beste in welke perioden van het jaar doorzaaien of herinzaaien? Kan een kruidenrijk grasland tegen veelvuldig maaien of gedijt het beter bij frequent beweiden? En welke bemesting is ideaal voor de ontwikkeling van de kruiden in het grasland?
Om op deze vragen een antwoord te krijgen, is het mooi dat er in de Krimpenerwaard melkveehouders zijn die graag met kruiden aan de slag gaan omdat ze er de toegevoegde waarde van inzien. Mart-Jan Verkaik heeft op een perceel een proef aangelegd met vijf verschillende kruidenmengsels, waaronder een mengsel voor weidevogels maar ook drie mengsels met functionele kruiden voor stabiliteit van productie en diergezondheid.
Contact opnemen
Wilt u meer weten over onderzoek naar kruiden neem dan contact op met Nick van Eekeren (Louis Bolk Instituut).
Update januari 2022
Kruiden zijn van waarde voor het vergroten van de biodiversiteit. Maar op veen hebben zij het lastig vanwege de concurrentie met gras; grassen zijn sterker waardoor kruiden minder kans hebben. Samen met melkveehouders verkennen we welke kruidenmengsels het beste aanslaan en hoe het beste om te gaan met (technische) uitdagingen van het inzaaien en managen van kruiden in grasland (zoals bemesting).
Acties/resultaat
- Er is steeds meer interesse om met kruiden aan de slag te gaan en daardoor behoefte aan meer kennis over introductie en beheer van kruiden
- Grote verschillen tussen de bedrijven; van actief sturen op behoud van kruiden tot passief ‘beheer’; geen extra inspanning om kansen voor kruiden te vergroten door bijv. minder bemesting
- Slootkantbeheer met kruiden zien deelnemers als kansrijk mede dankzij actief beleid en stimulans door agrarische natuurvereniging Weidehof.
- Goed bezochte Tour de Boer met strokenfreesdemo op 30 september 2021
- Informatiepakket met factsheets over:
- Productief kruidenrijk grasland
- Extensief kruidenrijk grasland
- Kruidenrijke slootkant
- Doorzaaien van kruiden in bestaand grasland
Downloads
Pilot nieuws
Proeftuin Magazine De Trots van de Krimpenerwaard
Tijdens de overdracht bijeenkomst van de Proeftuin op 11 maart kondigden we het al aan: een bundeling van resultaten, inzichten, leermomenten en highlights van 4 jaar Proeftuin in de vorm van een magazine. Wat is er gedaan, met welk resultaat en wat zijn nog de vragen? Je leest erover in het eenmalig magazine ‘De Trots van de Krimpenerwaard’. Waar we ook best een beetje trots op zijn…
Meters maken met kruiden
Als je écht wilt weten hoe kruidenrijk grasland werkt in je bedrijfsvoering, lukt dat niet met een paar kleine proefveldjes, weet Mart-Jan Verkaik, kruidenkoploper in de Krimpenerwaard. ”Daarom heb ik dit voorjaar 6 ha maisland ingezaaid met kruiden.
Verrassende opbrengst in doorzaaiproef productieve kruiden
Kruiden introduceren zonder de bestaande zode te vernieuwen leek lange tijd moeilijk, zeker op veen. Maar onmogelijk is het zeker niet, blijkt uit een doorzaaiproef uit de Proeftuinpilot ‘Weidebuffet met kruiden’.
Van Tour de Boer naar RTV Krimpenerwaard
Over de laatste Tour de Boer kopte het AD Groen Hart ‘Krimpenerwaard wordt speeltuin voor vogels en insecten’. Een trigger voor RTV Krimpenerwaard om dit onderwerp uitgebreid bij hun TV programma de Waard aan Tafel te bespreken. Daarvoor was Teus Verhoef van PPP-Agro Advies en betrokken bij proeftuin Trots op de Krimpenerwaard, uitgenodigd.
Krimpenerwaarder kiest nieuw kruidenexperiment
Afgelopen september is er een nieuwe proef aangelegd op een perceel in de Krimpenerwaard. Dit keer niet vanuit een idee van een onderzoeker, maar door een vraag van een inwoner uit de Krimpenerwaard, Jaap Graveland. Als lid van de expertgroep van Proeftuin Trots op de Krimpenerwaard wil hij vanuit een andere invalshoek de haalbaarheid van kruiden in de veenweiden onderzoeken.
Beheerpakketten
Veel melkveehouders hechten waarde aan de unieke kenmerken van het Krimpenerwaardse landschap met weilanden, sloten en weidevogels. Daarom leveren zij een actieve bijdrage aan het behoud van de Krimpenerwaardse natuur. Als compensatie voor de extra inspanningen die zij daarvoor leveren, zijn speciale natuurbeheerpakketten ontwikkeld.